 هدف از زندگی چیست؟
پاسخ کوتاه:
زندگی به مفهوم عام دارای هدف نیست، ولی زندگی افراد میتواند معنی دار و بی معنی باشد.
پاسخ بلند:
این شاید از معدود موضوعاتی پیرامون بیخدایی باشد که من راجع به آن تابحال چیزی ننوشته ام. و خیلی وقتها این پرسش از من شده است که بالاخره هدف زندگی چیست؟ و آیا زندگی هدفی دارد یا نه؟
این نوشتار را با این هدف مینویسم که شاید کمکی به کسانی که به دنبال پاسخ این پرسش هستند بنویسم.
هدف مفهومی انسانی است
هیچ چیز در ذات خود دارای هدف نیست. هدف مانند معنی است، مفهومی است که انسان در ذهن خود به چیزها میبخشد، مفهومی است ذهنی، یعنی اگر انسانی نباشد هدف و معنایی هم وجود ندارد.
البته نمیتوان گفت فقط محدود به انسانهاست، شاید بتوان گفت محدود است به «ذهن»، به قدرت پردازش. برای نمونه برای گربه من هم چیزهای مختلف معانی مختلفی دارند، مثلاً گربه من وقتی صدای به هم خوردن پلاستیک را که میشنود به فکر غذا می افتد چون غذای گربه در پلاستیک می آید و وقتی من به او غذا میدهم همیشه صدای پلاستیک می آید! هرگاه صدای پلاستیکی می آید او فکر میکند وقت غذا خوردن است، به این ارتباط دادن چیزهای مختلف به یکدیگر اصطلاحاً تکوین مفهوم گفته میشود، اگر به بچه ها نگاه کنید بعضی چیزها را نمیفهمند، مثلاً نمیفهمند که وقتی چیزی داغ است، میسوزاند! برای همین دو سه بار خودشان را میسوزانند و بعد متوجه میشوند به چیز داغ نباید دست زد، یعنی این مفهوم در ذهنشان شکل میگیرد که بین داغ بودن و سوختن رابطه ای هست.
برای اینکه برایتان روشنتر شود که هیچ چیز به خودی خود و بدون ذهن انسان معنی ندارد، به این فکر کنید که معنای پنج چیست؟ هدف سیاره مشتری چیست؟
__________________
البته ما به کسی در این دنیا درس نمی دهیم، اما خودمان هم حاضر نیستیم از شما "چشم آبی ها"، تنها بخاطر این که چشمهای خود ما "سیاه" است، درس بگیریم!
م.پ/پاسخ به تاریخ/۱۳۵۹
|