” خبرگزاری امروز “ به گزارش فارس : «مستند» در رسانه های بزرگ دنیا یکی از مهم ترین اشکال انتقال مفاهیم و تاثیرگذاری بر مخاطب است و این رسانه ها از این ژانر به بهترین شکل برای القاء مفاهیم مورد نظر خود استفاده می کنند. این مساله تا آنجا اهمیت پیدا می کند که بدانیم تصور و برداشت مردم از دنیا پیرامون خود به طور تامل برانگیزی ناشی از تصویری است که این رسانه ها از طریق خروجی های خود ارائه می دهند و طبعا این تصویر، همان چیزی است که سیاستگذاران حاکم بر این بنگاههای خبری آن را در اتاق های فکر خود پخت و پز می کنند.
این چنین است که در دنیای بهره مند از جریان آزاد اطلاع رسانی ایران با عراق اشتباه گرفته می شود و تصویر ایران هنوز با شتر و بیابان و دشداشه در ذهن ها نقش بسته است و یا تصویر ما از آفریقا، اروپا و حتی همسایگان مان تصویری است که این رسانه ها و البته رسانه های داخلی ارائه می دهد.
اما این همه ماجرا نیست. این رسانه ها با راه اندازی شعبه های خود به زبانهای دیگر، گستره تاثیر خود را روزافزون کرده اند بطوریکه در برهه های مختلف در این کشورها به غیر از احزاب و گروهها و مراجع مورد رجوع مردم این رسانه ها نیز یک طرف ماجرا شده اند و در روندها تاثیر می گذارند.
نمونه این موارد را امروز دیگر همه ما دیده و لمس کرده*ایم که چگونه رسانه دولتی انگلیس در برهه های مختلف این نقش را در کشور ما ایفا کرده است.
این روند البته با مستندهای این شبکه ادامه پیدا کرده و تثبیت می شود. بخش فارسی رسانه دولتی انگلیس که هزینه های خود را مستقیما از طریق دولت این کشور تامین می کند، با استفاده از این ژانر برای ما تاریخ سازی می کند و بعضا با ساختار مناسب و حرفه ای و البته محتوای مخدوش در جهت منافع استعمار پیر حرکت می کند. به این شکل است که در غیاب ما سری مستندهای بزرگان ایران از شعرا گرفته تا سیاسیون در این شبکه ساخته می شود و با یکسری تقریبا ثابت از کارشناسان مورد وثوق نظام سلطنتی انگلیس هم چهره سازی می شود و هم تاریخ آنگونه که هیئت حاکمه انگلیس می خواهد روایت می گردد.
اما مهمترین محور مستندهای بی بی سی فارسی در سالهای اخیر حوادث سال ۸۸، تخریب مستقیم شخصیت رهبر انقلاب و سپاه پاسداران بوده است.
این شبکه با تولید مستندهای زیادی چه بطور مستقیم و چه غیر مستقیم به هر بهانه ای به این محورها می پردازد و با استفاده از اطلاعات مخدوش و بدون سند مانند یک منبع آگاه یا یک شخص از مسئولان فلان ارگان که نمی خواست نامش فاش شود یا فلان فرد بریده از سپاه پاسداران که البته ما هیچ گاه نام یا تصویر آنها را نمی بینیم، سعی در تاریخ سازی به نفع خود دارد. یکی از مضحک ترین این اسناد توسط بی بی سی ادعای استفاده از سلاح های اسراییل در جنگ تحمیلی به دستور حضرت امام است که این شبکه عنوان می کند که فردی که نمی خواست نامش فاش شود آن را در اختیار بی بی سی قرار داده است!
با این حال این اتفاق در حال رخ دادن است و باید قبول کرد که در غیاب مستندسازان متعهد ما و عدم پاسخ به این روند، شبکه دولتی انگلیس به بازیگری بی رقیب در این عرصه تبدیل شده است.
در زمانی که مستندسازان ما هنوز به بهانه های واهی اجازه ندارند درباره فتنه مستند بسازند و یا به دلیل پیچ و خم های عجیب و غریب، عطای آن را به لقایش بخشیده اند این شبکه از زوایای گوناگون به این مساله می پردازد و بدون دغدغه از پاسخ درخور ترک*تازی می کند.
این درحالی است که در حوزه مستند دست ما از کارگردانان خبره و متعهد پر است و حتی سطح برخی از آنها در این حوزه یک سطح جهانی است.
با این حساب ما باید بنشینیم و ببینیم که چطور شبکه های ضد انقلاب با محوریت بی بی سی، سپاه پاسداران را بعنوان مهمترین رکن انقلاب تخریب می کند و این نهاد انقلابی را به مهندسی انتخابات، گرفتن تمام امور کشور و… متهم می*کند و از این طرف مستندساز ما حتی نمی تواند به تولید یک مستند فاخر درباره این نهاد انقلابی و موثر فکر کند. یا اینکه ما باید بنشینیم و تماش**ی دروغ های این شبکه ها درباره نیروی پر افتخار قدس و فرمانده دلاور آن باشیم و حتی نتوانیم به ارزش این نیرو برای جهان اسلام بپردازیم.
البته نگارنده از حساسیت این موضوعات و طبقه بندی برخی اطلاعات باخبر است ولی باید دانست که اینگونه رها کردن میدان و دربست دادن آن به حریف نیز مشکلات بسیاری را برای ما بوجود آورده است و می توان با یک تدبیر مناسب و با استفاده از تجربیات مستندسازان متعهد و حرفه ای در این مورد چاره ای اندیشید.
این طور است که در زمان جنگ ۳۳ روزه، شبکه الجزیره(قبل از تغییر و تحولات در این شبکه و در اختیار گذاشتن کامل آن به نظام سلطه) دو مستند زیبا درباره گروههای جهادی فلسطین یعنی جهاد و حماس می سازد و این نیروهای جهادی قدرت خود را به رخ اسراییل می کشند و فرمانده هان این گروهها که برخی شان سالها دور از دوربین ها و بطور مخفی فعالیت می کردند با صورت های پوشیده و لحاظ مسایل امنیتی جلوی دوربین مستند ساز این شبکه ظاهر شدند.
یا تجربه المنار برای حزب الله نیز آنقدر عیان است که نیاز به بررسی بیشتر ندارد.
به نظر می رسد باید ترس بیجا و محافظه کاری بی حدی که در این موارد گریبان تصمیم گیران این عرصه را گرفته روزی شکسته شود تا بدانیم که می شود در این عرصه با شبکه های قدرتمند دنیا رقابت کرد و حتی به آنها هجوم برد.
اما باید دانست که تا زمانی که مستندساز متعهد ما نمی تواند حتی درباره انتخابات یک مستند ساده و البته صریح بسازد یا جرات نکند برای روشن گری فتنه ۸۸ وارد میدان شود و بصورت غیرشعاری و حرفه ای واقعیات را به مردم منتقل کند و یا اینکه بتواند بسازد ولی عرصه ای برای پخش موثر آن در بین مردم پیدا نکند آش همین آش است و کاسه همین کاسه.
اینطور است که باید صبر کنیم ببینیم چطور یک شبکه ۸ ساعت در روز با تنوع مختلف مستند می سازد و شبهات مختلف را در جامعه پمپاژ می کند و ما نیز باید با هر تولید جدید آن غافل گیر شویم.
|