پیدا کردن موقعیت ماهواره ها در اسمان

**jafar007** · 02-01-2013, 16:43

شما بارها شنیده اید که وقتی ماهواره ای را نام می برند موقعیت آن را هم می گویند. مثل هاتبرد که به نام تنها ماهواره اکتفا نمی شود بلکه درست ترآن هاتبرد 13 درجه شرقی است. که با Hotbird 13° E نمایش می دهند. حرف E مخفف کلمه East به معنی شرق و متقابلا حرف W به معنی غرب (West) می باشد.
حالا برای توضیح این مطلب باید کمی به جغرافی بپردازیم. من نهایت سعی خودم را خواهم کرد که خیلی ساده شرح دهم و تا آنجا که ممکن است از طرح مطالب پیچیده پرهیز کنم.

اگر به نقشه کره زمین نگاه کنید ، کره زمین را به برش های طولی و عرضی تقسیم می کنند. این کار برای تعیین دقیق موقعیت بکار می رود. خطوط طولی را نصف النهار (Longitude) و خطوط عرضی را مدار(Latitude) می نامند. به طور قراردادی مداری که دقیقا منطبق با خط استوا است مدار صفر درجه نام گذاری کرده اند. مداری که در قطب قرار دارد مدار 90 درجه است. هرچه مقدار عددی مدار به 90 نزدیک تر شود یعنی آنجا به قطب نزدیک تر است و بالعکس. به عنوان مثال استکهلم روی مدار 59,3 درجه قرار دارد و تهران بر روی مدار 35,7 درجه . به دنبال این اعداد باید کلمه شمالی و جنوبی هم آورده شود. به این معنی که اگر نقطه مورد نظر روی نیمکره شمالی واقع شده باشد کلمه شمالی و اگر بر روی نیمکره جنوبی باشد کلمه جنوبی را به یدک می کشد. در مورد مثال بالا هر دو شهر در نیمکره شمالی قرار دارند . پس می گوییم استکهلم در مدار 59,3 درجه شمالی قرار دارد یا در مورد تهران 35,7 درجه شمالی. در مورد مدارها به نظر منطقی می رسد که مدار صفر یا همان رفرنس را خط استوا قرار داده اند ولی در مورد نصفالنهار ها چی؟ برای نصفالنهار ها ، نصف النهار رفرنس یا صفر را خط فرضی قرار داده اند که از گرینویچ لندن می گذرد. حالا چرا گرینویچ وجای دیگری نه. مساله بیشتر ربط به گردن کلفتی دارد! در آن زمان انگلستان ابر قدرت دنیا بود یا به قول خودشان “آفتاب هیچگاه در امپراطوری انگلستان غروب نمی کرد” و صد البته بیشتر دانشمندان صاحب نظر در این مسایل نیز انگلیسی بودند. به هر حال نصف النهار گرینویچ به صورت قرار دادی کره زمین را به دو بخش غربی و شرقی تقسیم می کند. با این حساب استکهلم روی نصف النهار 18 درجه شرقی و تهران 51,4 درجه شرقی قرار دارند. یعنی اگر هر دو شهر را بر روی نقشه نگاه کنیم هر دو در طرف راست ( شرق) خط گرینویچ قرار دارند.
در مورد تعیین موقعیت ماهواره ها در آسمان هم به همین گونه عمل می شود. موقعیت مداری همه ماهواره ها بدلیل اینکه در مدار ژئو سنکرون (بالای خط استوا و ارتفاع 36600 کیلومتر)قرار دارند همگی صفر است و آن را بیان نمی کنند بلکه فقط موقعیت ماهواره ها را از نظر شرقی و غربی بودن نسبت به خط گرینویچ بیان می کنند. حالا با این توضیح بایستی معما برای شما حل شده باشد. وقتی می گویند ماهواره هاتبرد 13 درجه شرقی یعنی 13 درجه از خط مبدا گرینویچ به سمت شرق . به بیان دیگر اگر ناظری به آسمان نگاه کند ماهواره هاتبرد در سمت چپ گرینویچ قرار می گیرد.
برای تنظیم آنتن ماهواره از قوائد بالا کمک گرفته می شود. همانطور که مثال زدم استکهلم در موقعیت 18 درجه شرقی قرار دارد برای قرار دادن آنتن به سمت هاتبرد °13 شرقی به این صورت عمل می کنیم:
5=18-13 معنی این محاسبه ساده اینست که هاتبرد نسبت به شهر استکهلم 5 درجه انحراف مثبت دارد. به بیان دیگر اگرپشت آنتن ایستاده ، آنتن را رو به جنوب قرار دهیم سپس حدود 5 درجه آنتن را به سمت راست بچرخانیم این نقطه موقعیت حدودی هاتبرد است. ولی این همه ماجرا نیست بلکه زاویه آنتن با سطح افقی نیز مطرح است. خوشبختانه برای این زاویه در پشت آنتن ها درجه بندی قرار داده شده است که با شل کردن پیچ آن قابل تنظیم است. به این زاویه زاویه فراز یا Elevation می گویند.

**jafar007** · 02-01-2013, 16:44

زاویه فراز

برای هاتبرد در موقعیت استکهلم این زاویه باید روی 22,5 درجه تنظیم شود و برای تهران 32 درجه . از روی این اعداد می توان نتیجه گرفت که آنتن هایی که در تهران به سمت هاتبرد قرار دارند بیشتر به سمت آسمان قرار دارند تا استکهلم. دلیل آن هم بسیار واضح است : تهران نسبت به استکهلم در مدار پایینتری (به استوا نزدیک تر ) قرار دارد.
آخرین مساله ای که باقی می ماند یاد گرفتن قوائد زاویه انحراف است که در مورد هاتبرد 5 درجه حساب شد.
-برای ماهواره های شرقی: اگر درجه انحراف مثبت باشد آنتن را به سمت راست می چرخانیم (مانند هاتبرد) و اگر درجه انحراف منفی باشد ، آنتن را به سمت چپ چرخانده می شود.مانند آسترا 19 درجه شرقی 1-=19-18 بنابراین آنتن را حدود 1 درجه از نقطه جنوب به سمت چپ مچرخانیم.
-برای ماهواره های غربی: در این حالت موقعیت درجه ای ماهواره با موقعیت مکان جمع زده می شود. به عنوان مثال این زاویه برای ماهواره تل استار 12 که در 15 درجه غربی قرار دارد این گونه حساب می شود : 18+15=33 یعنی اگر پشت آنتن قرار گیریم 33 درجه باید آنتن را از نقطه جنوب به سمت راست بچرخانیم.
این روش برای تنظیم آنتن ماهواره به نظرم ساده ترین روشی است که می تواند برای افراد آماتور در یک منطقه معین مثل استکهلم مفید و کاربردی باشد وگرنه در آموزش افراد حرفه ای برای این کار از این روش استفاده نمی شود. هر چند من شخصا افراد حرفه ای را دیده ام که از همین روش شرح داده شده استفاده می کنند و خیلی هم راضی هستند. دلیل آن هم اینست که افراد مذکور مدت های مدیدی است که در منطقه ای معین آنتن نصب می کنند و به اصطلاح دستشان عادت کرده است. حال اگر این افراد را به کشور دیگری با موقعیت جغرافیایی متفاوتی ببرید و بگویید آنتن را تنظیم کن به احتمال زیاد تو گل گیر خواهند کرد. به طور خلاصه باید بگویم اصولا افراد حرفه ای از زاویه ای استفاده می کنند که به آن زاویه Azimuthمی گویند. Azimuth قوس افقی در جهت عقربه های ساعت است که نقطه شمال مبنای آن (نقطه صفر) تلقی می شود. زاویه ها را با قطب نما اندازه گیری می کنند. به خاطر همین در مورد مثال هاتبرد چرخاندن آنتن به مقدار 5 درجه به سمت راست دیگر کارساز نیست چرا که زاویهAzimuth را با قطب نما اندازه گیری می کنند و قطب مغناطیسی با قطب واقعی کره زمین منطبق نمی باشد. برای آنها که کنجکاوی های عالمانه بیشتری در این مورد می کنند می توان همان مثال هاتبرد را این دفعه با زاویه Azimuth آورد. زاویه Azimuth برای هاتبرد در استکهلم 181,1 درجه است.بدین معنی که با کمک قطب نما به مقدار 181,1 درجه از راستای شمال در جهت عقربه های ساعت باید آنتن خود را بچرخانید تا آنتن شما در جهت ماهواره هاتبرد قرار گیرد. زاویه فراز برای هر دو روش همان 22,5 درجه است.برای بدست آوردن مختصات و زاویه ها برای هر جای دنیا سایت بسیار مفید Satellite Finder / Dish Alignment Calculator with Google Maps | DishPointer.com توصیه می شود. نکته بسیار جالب این سایت این است که با google map تلفیق شده است. نکته آخر اینکه شمایی که می خواهید احیانا یک یا دو بار در طول زندگی تان آنتن ماهواره تنظیم کنید به باورم همان روش چشمی برایتان راحت تر است تا با قطب نما وگرنه در انتخاب روش صلاح خویش خسروان دانند.

02-01-2013, 16:43	#1
jafar007 کاربر فعال تاریخ عضویت: Jan 2013 نوشته ها: 291 تشکر: 0 تشکر شده 9 بار در 9 ارسال	پیدا کردن موقعیت ماهواره ها در اسمان شما بارها شنیده اید که وقتی ماهواره ای را نام می برند موقعیت آن را هم می گویند. مثل هاتبرد که به نام تنها ماهواره اکتفا نمی شود بلکه درست ترآن هاتبرد 13 درجه شرقی است. که با Hotbird 13° E نمایش می دهند. حرف E مخفف کلمه East به معنی شرق و متقابلا حرف W به معنی غرب (West) می باشد. حالا برای توضیح این مطلب باید کمی به جغرافی بپردازیم. من نهایت سعی خودم را خواهم کرد که خیلی ساده شرح دهم و تا آنجا که ممکن است از طرح مطالب پیچیده پرهیز کنم. اگر به نقشه کره زمین نگاه کنید ، کره زمین را به برش های طولی و عرضی تقسیم می کنند. این کار برای تعیین دقیق موقعیت بکار می رود. خطوط طولی را نصف النهار (Longitude) و خطوط عرضی را مدار(Latitude) می نامند. به طور قراردادی مداری که دقیقا منطبق با خط استوا است مدار صفر درجه نام گذاری کرده اند. مداری که در قطب قرار دارد مدار 90 درجه است. هرچه مقدار عددی مدار به 90 نزدیک تر شود یعنی آنجا به قطب نزدیک تر است و بالعکس. به عنوان مثال استکهلم روی مدار 59,3 درجه قرار دارد و تهران بر روی مدار 35,7 درجه . به دنبال این اعداد باید کلمه شمالی و جنوبی هم آورده شود. به این معنی که اگر نقطه مورد نظر روی نیمکره شمالی واقع شده باشد کلمه شمالی و اگر بر روی نیمکره جنوبی باشد کلمه جنوبی را به یدک می کشد. در مورد مثال بالا هر دو شهر در نیمکره شمالی قرار دارند . پس می گوییم استکهلم در مدار 59,3 درجه شمالی قرار دارد یا در مورد تهران 35,7 درجه شمالی. در مورد مدارها به نظر منطقی می رسد که مدار صفر یا همان رفرنس را خط استوا قرار داده اند ولی در مورد نصفالنهار ها چی؟ برای نصفالنهار ها ، نصف النهار رفرنس یا صفر را خط فرضی قرار داده اند که از گرینویچ لندن می گذرد. حالا چرا گرینویچ وجای دیگری نه. مساله بیشتر ربط به گردن کلفتی دارد! در آن زمان انگلستان ابر قدرت دنیا بود یا به قول خودشان “آفتاب هیچگاه در امپراطوری انگلستان غروب نمی کرد” و صد البته بیشتر دانشمندان صاحب نظر در این مسایل نیز انگلیسی بودند. به هر حال نصف النهار گرینویچ به صورت قرار دادی کره زمین را به دو بخش غربی و شرقی تقسیم می کند. با این حساب استکهلم روی نصف النهار 18 درجه شرقی و تهران 51,4 درجه شرقی قرار دارند. یعنی اگر هر دو شهر را بر روی نقشه نگاه کنیم هر دو در طرف راست ( شرق) خط گرینویچ قرار دارند. در مورد تعیین موقعیت ماهواره ها در آسمان هم به همین گونه عمل می شود. موقعیت مداری همه ماهواره ها بدلیل اینکه در مدار ژئو سنکرون (بالای خط استوا و ارتفاع 36600 کیلومتر)قرار دارند همگی صفر است و آن را بیان نمی کنند بلکه فقط موقعیت ماهواره ها را از نظر شرقی و غربی بودن نسبت به خط گرینویچ بیان می کنند. حالا با این توضیح بایستی معما برای شما حل شده باشد. وقتی می گویند ماهواره هاتبرد 13 درجه شرقی یعنی 13 درجه از خط مبدا گرینویچ به سمت شرق . به بیان دیگر اگر ناظری به آسمان نگاه کند ماهواره هاتبرد در سمت چپ گرینویچ قرار می گیرد. برای تنظیم آنتن ماهواره از قوائد بالا کمک گرفته می شود. همانطور که مثال زدم استکهلم در موقعیت 18 درجه شرقی قرار دارد برای قرار دادن آنتن به سمت هاتبرد °13 شرقی به این صورت عمل می کنیم: 5=18-13 معنی این محاسبه ساده اینست که هاتبرد نسبت به شهر استکهلم 5 درجه انحراف مثبت دارد. به بیان دیگر اگرپشت آنتن ایستاده ، آنتن را رو به جنوب قرار دهیم سپس حدود 5 درجه آنتن را به سمت راست بچرخانیم این نقطه موقعیت حدودی هاتبرد است. ولی این همه ماجرا نیست بلکه زاویه آنتن با سطح افقی نیز مطرح است. خوشبختانه برای این زاویه در پشت آنتن ها درجه بندی قرار داده شده است که با شل کردن پیچ آن قابل تنظیم است. به این زاویه زاویه فراز یا Elevation می گویند. __________________ البته ما به کسی در این دنیا درس نمی دهیم، اما خودمان هم حاضر نیستیم از شما "چشم آبی ها"، تنها بخاطر این که چشمهای خود ما "سیاه" است، درس بگیریم! م.پ/پاسخ به تاریخ/۱۳۵۹

02-01-2013, 16:44	#2
jafar007 کاربر فعال تاریخ عضویت: Jan 2013 نوشته ها: 291 تشکر: 0 تشکر شده 9 بار در 9 ارسال	زاویه فراز برای هاتبرد در موقعیت استکهلم این زاویه باید روی 22,5 درجه تنظیم شود و برای تهران 32 درجه . از روی این اعداد می توان نتیجه گرفت که آنتن هایی که در تهران به سمت هاتبرد قرار دارند بیشتر به سمت آسمان قرار دارند تا استکهلم. دلیل آن هم بسیار واضح است : تهران نسبت به استکهلم در مدار پایینتری (به استوا نزدیک تر ) قرار دارد. آخرین مساله ای که باقی می ماند یاد گرفتن قوائد زاویه انحراف است که در مورد هاتبرد 5 درجه حساب شد. -برای ماهواره های شرقی: اگر درجه انحراف مثبت باشد آنتن را به سمت راست می چرخانیم (مانند هاتبرد) و اگر درجه انحراف منفی باشد ، آنتن را به سمت چپ چرخانده می شود.مانند آسترا 19 درجه شرقی 1-=19-18 بنابراین آنتن را حدود 1 درجه از نقطه جنوب به سمت چپ مچرخانیم. -برای ماهواره های غربی: در این حالت موقعیت درجه ای ماهواره با موقعیت مکان جمع زده می شود. به عنوان مثال این زاویه برای ماهواره تل استار 12 که در 15 درجه غربی قرار دارد این گونه حساب می شود : 18+15=33 یعنی اگر پشت آنتن قرار گیریم 33 درجه باید آنتن را از نقطه جنوب به سمت راست بچرخانیم. این روش برای تنظیم آنتن ماهواره به نظرم ساده ترین روشی است که می تواند برای افراد آماتور در یک منطقه معین مثل استکهلم مفید و کاربردی باشد وگرنه در آموزش افراد حرفه ای برای این کار از این روش استفاده نمی شود. هر چند من شخصا افراد حرفه ای را دیده ام که از همین روش شرح داده شده استفاده می کنند و خیلی هم راضی هستند. دلیل آن هم اینست که افراد مذکور مدت های مدیدی است که در منطقه ای معین آنتن نصب می کنند و به اصطلاح دستشان عادت کرده است. حال اگر این افراد را به کشور دیگری با موقعیت جغرافیایی متفاوتی ببرید و بگویید آنتن را تنظیم کن به احتمال زیاد تو گل گیر خواهند کرد. به طور خلاصه باید بگویم اصولا افراد حرفه ای از زاویه ای استفاده می کنند که به آن زاویه Azimuthمی گویند. Azimuth قوس افقی در جهت عقربه های ساعت است که نقطه شمال مبنای آن (نقطه صفر) تلقی می شود. زاویه ها را با قطب نما اندازه گیری می کنند. به خاطر همین در مورد مثال هاتبرد چرخاندن آنتن به مقدار 5 درجه به سمت راست دیگر کارساز نیست چرا که زاویهAzimuth را با قطب نما اندازه گیری می کنند و قطب مغناطیسی با قطب واقعی کره زمین منطبق نمی باشد. برای آنها که کنجکاوی های عالمانه بیشتری در این مورد می کنند می توان همان مثال هاتبرد را این دفعه با زاویه Azimuth آورد. زاویه Azimuth برای هاتبرد در استکهلم 181,1 درجه است.بدین معنی که با کمک قطب نما به مقدار 181,1 درجه از راستای شمال در جهت عقربه های ساعت باید آنتن خود را بچرخانید تا آنتن شما در جهت ماهواره هاتبرد قرار گیرد. زاویه فراز برای هر دو روش همان 22,5 درجه است.برای بدست آوردن مختصات و زاویه ها برای هر جای دنیا سایت بسیار مفید Satellite Finder / Dish Alignment Calculator with Google Maps \| DishPointer.com توصیه می شود. نکته بسیار جالب این سایت این است که با google map تلفیق شده است. نکته آخر اینکه شمایی که می خواهید احیانا یک یا دو بار در طول زندگی تان آنتن ماهواره تنظیم کنید به باورم همان روش چشمی برایتان راحت تر است تا با قطب نما وگرنه در انتخاب روش صلاح خویش خسروان دانند. __________________ البته ما به کسی در این دنیا درس نمی دهیم، اما خودمان هم حاضر نیستیم از شما "چشم آبی ها"، تنها بخاطر این که چشمهای خود ما "سیاه" است، درس بگیریم! م.پ/پاسخ به تاریخ/۱۳۵۹

موضوعات مشابه
موضوع	نویسنده موضوع	انجمن	پاسخ ها	آخرين نوشته
جدیدترین تغییرات فرکانسهای کانالهای ماهواره ای خارجی به همراه پوشش در ایران	SKY-SAT	جدیدترین تغییرات فرکانس های سایر ما هواره ها	0	12-28-2012 10:31
پخش زنده فوتبال (ایران vs تاجیکستان/رئال مادرید vs بوروسیا دورتموند /منچسترسیتی vs آژاکس / آث میلان vs مالاگا ) سه شبه ۱۶ آبان	Admin	اعلام پخش مسابقات ورزشي	0	11-05-2012 20:32
پخش زنده فوتبال (بارسلونا vs دپورتیوو لاکرونیا/رئال مادرید vs سلتاویگو/نیوکاسل vs آرسنال/تراکتور سازی vs استقلال ) شنبه ۲۹ مهر	Admin	اعلام پخش مسابقات ورزشي	0	10-19-2012 21:52
تمام کانالهای hd رایگان قابل دریافت در ایران	Admin	آخرین تحولات شبکه های HD&3D	2	10-14-2012 20:14
لیست تمام کانالهای hd رایگان قابل دریافت در ایران	Federal.Police	جدیدترین اخبار	0	09-27-2012 20:47